Logboek

Breng de heg terug

Knipheggen, struwelen, meidoornhagen, houtwallen, wilgenpaadjes, rietkragen, kruidenranden, plas-drasoevers, slootjes, bloemenakkers, knotessen: er zijn wel honderd elementen die het agrarische landschap weer interessant kunnen maken voor de natuur. Stuk voor stuk lullige elementjes misschien, zegt Jaap Dirkmaat, maar wat wordt het landschap weer rijk en interessant als je ze allemaal combineert. Zoals vroeger, voor die vermaledijde ruilverkaveling toen ons landschap werd vernacheld tot een grote vlakte omdat machines daar beter bij kunnen. >>>

Xi and Putin are losers

Whatever happened to the strongmen? This year was supposed to belong to Xi Jinping and Vladimir Putin. Remember that “no limits” partnership sealed by the Chinese and Russian leaders at the opening of the Beijing winter Olympics in February. And now? As the year draws towards a close Putin is mired in a disastrous war in Ukraine and Xi faces public protests unprecedented during his 10-year rule. >>>

Important green technology

If livestock production is replaced precision fermentation, it creates what could be the last major opportunity to prevent Earth systems collapse, namely ecological restoration on a massive scale.

The most interesting developments use no agricultural feedstocks. The microbes they breed feed on hydrogen or methanol – which can be made with renewable electricity – combined with water, carbon dioxide and a very small amount of fertiliser. They produce a flour that contains roughly 60% protein, a much higher concentration than any major crop can achieve -soy beans contain 37%, chick peas, 20%-. When they are bred to produce specific proteins and fats, they can create much better replacements than plant products for meat, fish, milk and eggs. And they have the potential to do two astonishing things. >>>

De eeuw van China?

Veel waarnemers in het Westen denken dat de opkomst van China onvermijdelijk is. In werkelijkheid staat het land er verre van goed voor, zo laat historicus Frank Dikötter zien in zijn boek China na Mao. >>>

Beschaving?

In Nederland worden dagelijks ongeveer 1,7 miljoen dieren geslacht na een kort en bar leven. Zij hebben niemand iets misdaan. Varkens worden in slachthuizen nog steeds levend gekookt, kalfjes en schapen levend gevild, haantjes vergast. Ook allemaal wezens met gevoel … een eigen persoonlijkheid.

Het is onbegrijpelijk dat er ook door kritische mensen nog zo laconiek over grof geweld tegen dieren wordt gedaan. Misschien komt het omdat het zo normaal is dat mensen het niet als geweld herkennen. Hier een antwoord … >>>

Poetin, de keus van Rusland

Bijna niemand kan het tragische lot van Rusland beter omschrijven dan Svetlana Alexijevitsj, de laureaat van de Nobelprijs voor Literatuur van 2015. In haar dankrede tijdens de uitreiking van die prijs zei ze daarover: ‘Ik neem de vrijheid om te zeggen dat we de kans hebben gemist die we in de jaren negentig hadden. De vraag werd toen gesteld wat voor een land we zouden moeten zijn. Een sterk land zijn of een waardig land waar mensen op een fatsoenlijke manier kunnen leven? We hebben toen voor het eerste gekozen … een sterk land. En zie, opnieuw leven we in een tijdperk van macht. Russen vechten tegen Oekraïeners, hun broers‘. >>>

Eichkamp

Kleine statusverschillen zijn volgens Krüger essentieel om te begrijpen wat er in de jaren dertig gebeurde. Het was niet het negatieve van de Duitse geschiedenis wat in Eichkamp rumoerde schrijft hij. Men had alleen maar altijd de bange vrees gehad weer af te glijden, en nu was er iemand die ons als op vleugels steeds verder omhoog wilde voeren. Dat was het. Gewoon te mooi om waar te zijn. >>>

100 Jaar Proust

Tot er, na een paar minuten en vele correcties later, slechts één korte zin overblijft: „Longtemps, je me suis couché de bonne heure”, de fameuze eerste zin van À la recherche du temps perdu, het zevendelige literaire meesterwerk van 3.000 pagina’s, geschreven tussen 1908 en 1922, en in delen gepubliceerd vanaf 1913 . „Er is een tijd geweest dat ik vroeg naar bed ging”, luidt die zin in de vertaling van Martin de Haan en Rokus Hofstede uit 2015. >>>

Putin’s table

We are fugitives. We run away from ourselves. From our lives. We were eighteen years old, just beginning to love life and the world, and we had to shoot them. The first shell hit our heart. We are cut off from real activity, from aspirations, from progress. We no longer believe in them: we believe in war. >>>

Putin can cling on to power

… but his legend is dead, and in the main the Russian elite, political and military alike, are not ‘Putinists’ but ruthless opportunists. >>>

Acht miljard

Er heeft elf jaar gezeten tussen de ‘dag van zeven miljard’ –-31 oktober 2011- en deze dag van acht miljard. Over de groei van twee naar drie miljard deden we nog 33 jaar. >>>

18 miljoen mensen … >>>

De 9 beste

Podcasts maken is verhalen vertellen – wellicht dat het genre geschiedenis er daarom zo goed tot zijn recht komt. NRC selecteerde de fijnste historische vertellingen, zowel in het Nederlands als Engels. >>>

Vrienden van Xi

Het is eco-terrorisme, wat de Chinezen ons aandoen. De Chinezen beloven luchtfilters, maar doen niets. Behalve de staalproductie opschroeven: drie keer zoveel als voorheen. Die informatie krijgt hij van vrienden die in de fabriek werken. Zodra die hun mond opendoen worden ze ontslagen en dat hun lucht vergiftigd wordt nemen ze voor lief.’ >>>

‘Iets’ doen

Vorige week schreef de Wereld Meteorologische Organisatie -WMO- met nauwelijks ingehouden woede over „de zoveelste onheilspellende waarschuwing voor klimaatverandering”: de concentratie van de drie belangrijkste broeikasgassen – kooldioxide, methaan en lachgas – in de atmosfeer bereikte vorig jaar een nieuw record. Driekwart van alle energie wereldwijd wordt nog steeds opgewekt met fossiele brandstoffen. Zolang dat niet verandert, zal de temperatuur blijven stijgen. >>>

De schijnidylle van het platteland

Door goedkope, gezonde, plantaardige eiwitten via het spijsverteringskanaal van productiedieren om te zetten in dure, ongezonde dierlijke eiwitten gaat de helft van de dagelijkse calorieproductie en een substantieel deel van onze dagelijkse watervoorraad voor menselijke consumptie verloren. Met enorme sociale gevolgen. Die bovendien gepaard gaan met ongekende ecologische schade.

Hoe is het te begrijpen dat de immense milieugevolgen en gezondheidseffecten van de buitensporige hopen stront van de 650 miljoen! slachtdieren -zet dat in verhouding … de hetze tegen wolven die een paar schapen van ‘hobbyboeren’ verorberen- die er jaarlijks in Nederland doorheen worden gedraaid ook door de buren ervan nog altijd met de mantel der liefde worden toegedekt? Hoe levenloos het boerenland in feite is? Dat schatrijke boeren door armlastige Nederlanders met een grief jegens de staat worden gezien als medestanders? Dat we massaal trappen in het verhaal dat ‘onze’ boeren ‘ons’ voeden, terwijl tachtig procent wordt geëxporteerd en omgekeerd zeventig procent van ons voedsel uit het buitenland komt? >>>

**‘Eet een ei en je krijgt de Duivel erbij**‘ – Tekening Saskia Pfaeltzer

Minder boeren?

Geen probleem. De Nederlandse akkerbouw levert per jaar vijfentwintig miljard kilo voedsel, maar dat is vooral beestenvoer. Mais bijvoorbeeld, en suikerbietenpulp. Ook Nederlandse tarwe gaat grotendeels naar varkens en kippen. Je kunt er best brood van bakken, maar dat is compact en hard terwijl de consument luchtig, veerkrachtig brood wil. Daarom gebruikt de Nederlandse bakker Franse tarwe. >>>

‘Nog één en dan is de wereld eindelijk van onszelf’ – Tekening Saskia Pfaeltzer

Poetin

Al in zijn allereerste politieke functie verrijkte Vladimir Poetin zichzelf op criminele wijze. Als
gemeenteambtenaar van Sint-Petersburg wist hij bij een schimmige ruildeal met grondstoffen
100 miljoen dollar te laten ‘verdwijnen’. Het was de start van een lange reeks gelegaliseerde
roofzaken van Poetin en zijn voormalige KGB-milieu. Hierbij is ook geweld niet geschuwd. In
deze eerste aflevering legt Michel Krielaars uit hoe Poetin zijn macht en enorme
privévermogen heeft vergaard, welke rol zijn vrienden uit de KGB-tijd hierin spelen en of
dissident Alexei Navalny hier nog een verschil in gaat maken. >>>

Rusland wordt de verliezer

Volgens de IEA, een intergouvernmentele organisatie van vooral westerse landen, vormt de Russische invasie in Oekraïne een kantelpunt op de energiemarkt. Rusland, voor de oorlog wereldwijd de grootste exporteur van fossiele brandstoffen, verliest die positie op het wereldtoneel omdat Europese landen niet langer afhankelijk willen zijn van onder meer Russisch gas en olie. De onderzoekers stellen dat het Russische aandeel op de internationale energiemarkt daalt van 20 procent in 2021 tot 13 procent in 2030. >>>

Zelfbeheersing

Anders dan bij intelligentie gelooft men over het algemeen dat we zelfcontrole volledig zelf in de hand hebben, zegt Tiemeijer. Dat we, als we weinig wilskracht hebben, maar gewoon wat beter ons best moeten doen. En dat klopt niet. >>>

Pieter Waterdrinker

Nadert president Poetin het breekpunt van zijn regime en wat zijn dan nog zijn opties? Een gesprek met schrijver en oud-Ruslandcorrespondent Pieter Waterdrinker. >>>

Geen leiders

De grote crises van deze tijd vragen om leiderschap, maar we zitten met stuurloze middenpartijen en uitdagers zonder oplossing. Waarom treft ons dat wrede lot? Te gast: professor Joep Leerssen, gespecialiseerd in nationalisme en populisme. >>>

Lobbying against Biodiversity

Researchers found that 89% of engagement by leading industry associations in Europe and the US is designed to delay, dilute and block progress on tackling the biodiversity crisis, which scientists say is as serious as the climate emergency. Just 5% of support was positive and the remaining 6% was mixed or neutral, according to the climate thinktank InfluenceMap. >>>

Silent killers

A meticulously researched report by the independent web news groups lnsider and Bellingcat, and the German major media magazine Der Spiegel, identified by name 33 Russian Federation (RF) military service members responsible for planning potentially thousands of missile strikes on Ukrainian homes and businesses, and possibly committing war crimes in the process. >>>

Nootmuskaat

In Europa begon de mechanistische visie op de wereld in de zeventiende eeuw vorm te krijgen, onder de druk van elites. Dat dit gebeurde tegen de achtergrond van de Europese verovering van de Amerika’s was geen toeval. Na de onderwerping van dat continent begonnen ontwikkelde Europeanen uit de hogere klasse zichzelf te beschouwen als de onderdrukkers van alles waar zij toezicht op hielden, zelfs in hun eigen land, en vooral binnen dat domein dat zij beschouwden als ‘de natuur’, een inerte opslagplaats van hulpbronnen die, om ‘verbeterd’ te worden, moest worden onteigend, of het nu ging om inheemse Amerikanen of om Europese boeren. >>>

Lessons

De Britse schrijver Ian McEwan is op dreef in een generatieroman die de persoonlijke lotgevallen van de personages verbindt met de grote geschiedenis, van de Cuba-crisis tot de val van de Muur … een beschrijving van een onophoudelijk verval. >>>

How the war might end

Some leaders were democrats; some were dictators; and some were in between. According to Goemans, democrats tended to respond to the information delivered by the war and act accordingly; at the very worst, if they lost the war but their country still existed, they would get turned out of office and go on a book tour. Dictators, because they had total control of their domestic audience, could also end wars when they needed to. After the first Gulf War, Saddam Hussein was such a leader; he simply killed anyone who criticized him. The trouble, Goemans found, lay with the leaders who were neither democrats nor dictators: because they were repressive, they often met with bad ends, but because they were not repressive enough, they had to think about public opinion and whether it was turning on them.

These leaders, Goemans found, would be tempted to “gamble for resurrection,” to continue prosecuting the war, often at greater and greater intensity, because anything short of victory could mean their own exile or death. >>>

A bad army was ordered to do something stupid. >>>

They laid side by side

5-year-old Olesia went to kindergarten. She loved dancing and singing as well. When grandmother Marharyta came from Poland, the girls spent a lot of time at her place in the village of Kapytolivka. And then Putin’s army came … >>>

Bouw in hogere gebieden

Nederland moet nu al maatregelen nemen om een zeespiegelstijging van meer dan een meter eind deze eeuw het hoofd te bieden. Dat is de belangrijkste conclusie van een rapport van Deltares. Overheden moeten alle grote investeringen in woonwijken en industrie beoordelen op de gevolgen. Dit om te voorkomen dat huidige investeringen de latere keuzes voor strategieën tegen de zeespiegelstijging beperken, schrijven de onderzoekers. Deltares concludeert ook dat huidige plannen sommige mogelijke maatregelen tegen zeespiegelstijging bemoeilijken, zoals de bouw van woonwijken in lager geleden delen van Nederland. >>>

Kamerchaos

De Tweede Kamer als geheel laat kansen op zakelijke controle van het beleid en medewetgeving lopen door een gebrek aan georganiseerd geheugen en te weinig aandacht voor het noodzakelijke handwerk in Kamercommissies. Dat bleek deze week opnieuw bij de parlementaire enquête aardgaswinning Groningen: Kamerleden staan bij voortduring op achterstand als het gaat om kennis van de actuele feiten. Deze en tal van andere problemen zijn herhaaldelijk geïnventariseerd. De Tweede Kamer heeft met enige regelmaat zelfreflectierapporten gepubliceerd, maar heeft grote moeite met het nemen van stappen om de eigen effectiviteit te vergroten. Dat zagen we onder meer terug in de eigen rapporten naar aanleiding van de toeslagenaffaire. Staatssecretaris Van Rij (belastingzaken) wees er deze week nog eens op: ook de Kamer heeft een rol in het uit de hand lopen van de toeslagenaffaire. >>>

Volgens Petersen …

… zijn complotdenkers, mensen die bovengemiddeld bezig zijn met het zoeken naar sociale status. Daarnaast bezitten ze weinig intellectuele bescheidenheid. Ze missen het besef dat je cognitieve vermogens begrensd zijn, en dat je met enkel intuïtie niet alle complexe thema’s kunt doorgronden. >>>

Complex?

De wereld is en was altijd al ingewikkeld. Lees de biografieën van Erasmus en Willem van Oranje. Dat waren verwarrende tijden waarin kerkscheuring, oorlog en armoede voor ontwrichting van het dagelijks leven zorgden. Laten we het perspectief eens kantelen: misschien is deze tijd wel minder ingewikkeld dan we denken. Of beter nog, misschien is veel van de complexiteit veroorzaakt door politici en beleidsmakers die de mantra zingen van een wereld waarin een opeenstapeling van internationale crises het nieuwe normaal is. >>>

It’s his hatred

It’s his hatred for Ukrainian society that lies behind his aggression. The Ukrainian mentality is the opposite to the Russian mentality. In Russia, the Soviet idea of collective responsibility is still there – people are loyal to the government and they live in expectation of things like nepotism – whereas in Ukraine, people are individualists. >>>

Andrey Kurkov: dispatches from a country under siege. >>>

Al in 2006

Niemand kan zeggen dat er niet al jaren voor gewaarschuwd is. Al in 2006 legde econoom Nicholas Stern van de London School of Economics in een lijvig rapport in opdracht van de Britse regering uit dat het heel verstandig zou zijn om de uitstoot van broeikasgassen snel te reduceren, hoewel dat gigantische investeringen zou vergen en hoewel er op dat moment met het klimaat nog niet zo veel aan de hand leek. Die investeringen waren volgens Stern nog altijd vele malen goedkoper dan achteraf moeten betalen voor de klimaatontwrichting die ons anders zeker te wachten stond – zie de wereldwijde droogte, bosbranden en overstromingen van deze zomer. >>>

Ampler Axel

Een geweldige fiets. Het is het vierde model van de nog altijd jonge fietsenfabrikant, geboren in 2014. Hij is er ook in een al even elegante uitvoering met lagere instap, de Juna, die behalve in het frame in niets verschilt van de Axel. >>>

Rusland wordt de kolonie

Rusland zal niet langer deel zijn van het Europese systeem. Het enige wat het land nog bij de Europese wereld hield was de energieverbinding, die is verbroken of zal dat worden. Dat betekent dat Rusland een Aziatisch land zal worden. We zullen een Euraziatische kaart zien met een machtig India en een machtig China, en Rusland dat een Chinese cliëntstaat is. Want daar zal het op uitdraaien, dat Rusland een economische kolonie van China wordt, dát zal de erfenis van Vladimir Poetin zijn; dat hij van zijn land een Chinese economische kolonie maakt. >>>